Historia szkoły

HISTORIA SZKOŁY

Od założenia do 1918 r.

 Najstarsze zapiski dotyczące szkoły w Koniemłotach pochodzą z roku 1844.
W  księgach parafialnych pojawia się informacja, iż księżna Izabela z Czartoryskich Lubomirska w  1815r. nakazała założenie szkół elementarnych we wsiach Koniemłoty, Oględów, Kotuszów, Sichów Mały, Rytwiany, Szczeka, Łubnice i Budziska. Urządzaniem tychże szkół 
z  polecenia księżnej zajął się pan Wincenty Tarłowski. W szkole w  Koniemłotach zatrudniony został na stałym etacie nauczyciel - człowiek o nieposzlakowanej opinii.

Nauczyciel Szkoły Elementarnej w Koniemłotach otrzymywał pensję roczną w wysokości 200 złotych polskich, na materiały piśmiennicze otrzymywał 24 złote, 5 korcy żyta, 
1 korzec pszenicy, 4 korce jęczmienia, 3 korce owsa, 16 garncy grochu, na opał szkoły 10 sągów drewna oraz 1 morgę gruntu, na której zobowiązany był prowadzić szkółkę drzew owocowych. Do utrzymania szkoły byli zobowiązani nie tylko miejscowy dziedzic i ksiądz, 
ale podatki na jej utrzymanie płacili również włościanie.

Przez pierwszych kilkanaście lat uczono w domu znajdującym się przy moście, obok gościńca i folwarku. W roku 1845 miejscowy dziedzic dał na szkołę dom znajdujący się bliżej kościoła. 

Budynek szkoły składał się z dwóch izb: w jednej urządzono szkołę w drugiej mieszkał nauczyciel. 

 16 listopada 1905 roku odbył się strajk dzieci i młodzieży z koniemłockiej szkoły. Uczniowie rzucili książki oświadczając: "To nie nasze książki i uczyć się z nich nie będziemy! My chcemy książek pisanych po naszemu!" Zerwano ze szkoły i plebanii carskie orły, zniszczono je i wrzucono do rowu. Zniszczono również znajdujący się w szkole portret cara. Był to jeden z nielicznych strajków szkolnych, zakończonych powodzeniem, gdyż 2 kwietnia 1906 r. kierownik i nauczyciel szkoły w Koniemłotach, Kazimierz Wierzbowski, otrzymał od carskich władz oświatowych zezwolenie na naukę w języku polskim. 

  Okres międzywojenny i wojenny.

W owych czasach nauczyciel cieszył się olbrzymim autorytetem. Dzieci wychodząc ze szkoły obowiązkowo musiały całować go w rękę. Kolejnymi kierownikiem, i jednocześnie nauczycielem był Ksawery Brodowski, a następnie Marian Zakrzewski. Za ich kadencji znacznie podniósł się stopień organizacyjny szkoły. Zaczęto wówczas rozliczać dzieci i ich rodziców z obowiązku szkolnego. Gdy nie pomagały słowa nauczyciela, to zawiadamiał on wójta, który wymierzał karę grzywny lub "kozy". W szkole oprócz obowiązkowych przedmiotów uczono grzeczności i zasad zachowania się przy stole. 

W roku 1930 stanowisko kierownika szkoły drogą konkursu obejmuje Kazimierz Olejarczyk.

Wtedy szkoła dysponowała 4 klasami, jedna z nich znajdowała się w pobliskiej wsi Pacanówka. Liczba dzieci uczęszczających do szkoły, jak podkreśla ówczesny kierownik Kazimierz Olejarczyk, nigdy nie była mniejsza niż 200.

W 1932 r., w ciągu 2 miesięcy, przy pomocy tutejszej ludności wybudowano 2 sale lekcyjne i mieszkanie dla nauczyciela. W szkole było 6 oddziałów, a z zakresu 7 oddziału tworzono kursy wieczorowe. Życie w szkole tętniło: organizowano przynajmniej 2 przedstawienia w ciągu roku, popisy śpiewacze, wycieczki do Krakowa, Zakopanego, Sandomierza. Dzieci brały udział w przestawieniach teatralnych i kinematograficznych w Staszowie. Frekwencja w szkole wahała się od 78 do 89%. Bezpośredni wpływ na to miała fatalna sytuacja materialna ludności wiejskiej. Do 1945 r. ani jedno dziecko z tutejszej szkoły nie chodziło do gimnazjum w Staszowie. W roku szkolnym 1938/39 szkoła w Koniemłotach była szkołą powszechną II stopnia, do której uczęszczało 277 uczniów (kl. I – 61 uczniów, kl. II – 50 uczniów, kl. III – 45 uczniów, kl. IV – 39 uczniów, kl. V – 48 uczniów, kl. VI – 34 uczniów), uczyło w niej 4 nauczycieli i ksiądz. Działała biblioteka szkolna i Szkolna Kasa Oszczędności.

1 września 1939 roku rozpoczęła się II wojna światowa. Z tego powodu w dniach 1 IX - 1 X 1939 r. szkoła w Koniemłotach była zamknięta. Ponownie otwarta przez Niemców była namiastką szkoły. Jak wynika z protokołu Rady Pedagogicznej z dnia 8 kwietnia 1940 r. władzę nad szkolnictwem w powiecie stopnickim objął Radca Szkolny Rduch. Decyzją władz miejsce podręczników miał zająć prymitywny miesięcznik "Ster", wydawany przez Wydział Główny Wiedzy i Nauki w Rządzie Generalnego Gubernatorstwa. Miesięcznik ten zawierał tylko niektóre opowiadania i wierszyki, najczęściej obojętne wychowawczo. Z tego pisma musiały się uczyć dzieci w wieku od 9 do 14 lat. Do gminy szkoła oddała mapy polityczne Polski i Europy, godła państwowe i okrągłe pieczęcie z orłem. Zabroniono śpiewania hymnów: „Boże coś Polskę”, „Jeszcze Polska nie zginęła” i wszelkich pieśni wojskowych. Materiał nauczania miał być wpisany na trzy dni przed końcem każdego miesiąca już na miesiąc następny.

W rubryce pomoce szkolne nauczyciel miał opisać pomoce szkolne z jakich korzysta. W rubryce śpiew zaznaczyć tytuły i trzy początkowe litery każdej pieśni. Ćwiczenia cielesne zostały usunięte z programu. W szkole w Koniemłotach zniszczono bibliotekę uczniowską liczącą 280 książek i nauczycielską liczącą 118 książek. Zabroniono nauczania historii, geografii, dziejów literatury i nauki o społeczeństwie. Te działania władz okupacyjnych spowodowały znaczne obniżenie poziomu szkolnictwa powszechnego. 

Nauczyciele, widząc dramatyczną sytuację szkolnictwa i obniżenie poziomu szkoły postanowili zorganizować tajne nauczanie w zakresie siedmiu klas szkoły powszechnej. Wykładowcami na tajnych kompletach byli: kierownik szkoły Kazimierz Olejarczyk, jego żona Irena Olejarczyk i nauczycielka Pani Maria Latalska. 

Z tajnych kursów skorzystało 39 uczniów, którzy pomyślnie ukończyli szkołę. W roku szkolnym 1942/43 prowadzono tajne nauczanie w zakresie VI i VII klasy szkoły powszechnej. Na komplety uczęszczało 31 uczniów, a ukończyło je 28. W roku szkolnym 1943/44 na tajne komplety uczęszczało 30 uczniów, a ukończyło je 6. Naukę prowadzono przez 10 miesięcy w roku. Nauczyciele uczyli wszystkich przedmiotów oprócz: religii, rysunków, zajęć praktycznych, śpiewu i ćwiczeń cielesnych. Sami dostarczali podręczników do nauki. W czasie zajęć wystawiane były warty, które stukaniem w okno ostrzegały o zbliżaniu się Niemców. Prowadzono też tajne nauczanie historii, geografii i języka polskiego w ramach jawnego nauczania. Popularność tajnego nauczania oraz aktywność jego organizatorów spowodowała, że często polskie instytucje społeczne czy gospodarcze udzielały pomocy oświacie. Tak stało się również w Koniemłotach, kiedy to pod pozorem kształcenia zawodowego urządzono 
w 1943 roku kurs literatury dla członków Ochotniczej Straży Pożarnej. Chociaż groziło to represjami ze strony Niemców, na kursie było 42 uczestników z pobliskich wiosek. Kurs ten prowadził Kazimierz Olejarczyk.

Czas budowy szkoły do nadania imienia.

W roku szkolnym 1945/46 do szkoły uczęszcza 245 uczniów. Okoliczni mieszkańcy wyposażają szkołę w najniezbędniejsze sprzęty. W 1951 r. po 21 latach pracy w tutejszej szkole, odchodzi dotychczasowy kierownik Kazimierz Olejarczyk, który obejmuje równorzędne stanowisko w szkole w Tuczępach. Jego miejsce zajmuje Kazimierz Krzeczowski, przeniesiony ze szkoły w Błotnowoli. 

W tym czasie szkoła realizuje zakres nauczania siedmiu klas, dysponuje czterema salami lekcyjnymi: trzema w budynku i jedną wynajętą w budynku krytym strzechą, odległym od szkoły o 500 m. Brak jest pomocy naukowych Biblioteka szkolna wówczas posiada 
146 woluminów, lecz brakuje lektur szkolnych . W tym roku w szkole w Koniemłotach pracuje 4 nauczycieli, a od 1 listopada zostaje zatrudniony jako piąty Henryk Morawski – absolwent liceum ogólnokształcącego. Do szkoły uczęszcza 203 uczniów ze wsi: Koniemłoty, Gaj Koniemłocki, Krzczonowice, Pacanówka i części wsi Święcica. W placówce działa drużyna harcerska. Przewodniczącym Komitetu Rodzicielskiego zostaje Władysław Chwazik. 

Wiosną 1953 roku wieś i szkoła zostały zradiofonizowane. Codziennie przed godziną 8.00 uczniowie wraz z nauczycielami słuchali dziennika radiowego. W szkole naukę religii wykłada ks. Stanisław Pytkowski.

W 1954 roku zelektryfikowano wieś Koniemłoty – w październiku błysnęły pierwsze żarówki. Jak wspomina Kazimierz Krzeczowski: „Elektryfikacja wsi spowodowała lepsze, przyjemniejsze i lżejsze życie jej mieszkańcom”.

Z początkiem września 1955 roku uruchomiono w Koniemłotach przedszkole, którego kierownikiem została pani Zofia Chwazik. 

Z zapisków w kronice szkolnej: „W związku z „odwilżą” październikową 1956 roku, zgodnie z zaleceniami Kuratorium i Inspektoratu Szkolnego, usunięto z programu nauczania poszczególnych przedmiotów te partie materiału, które były tendencyjne i nieobiektywne. Przewodnik drużyny harcerskiej kol. Henryk Morawki odbył miesięczny kurs w Łodzi,
po którym harcerstwo w szkole, mino trudnych warunków lokalowych, pracowało wzorowo.”

W roku szkolnym 1959/60, ze względu na trudne warunki lokalowe i dużą liczbę dzieci objętych obowiązkiem szkolnym, zaplanowano budowę nowej szkoły. Inż. Łyżwa - architekt powiatowy oraz Tadeusz Wróbel, pracownik wydziału oświaty, uzgodnili lokalizację szkoły. Wytyczono działkę z Państwowego Funduszu Ziemi. W grudniu sporządzono potrzebne badania terenowe oraz uzyskano zgodę Sanepidu. Powołano Społeczny Komitet Budowy Szkoły, którego przewodniczącym został pan Wacław Juszczak.

W lutym 1961 r., z inicjatywy Komitetu Rodzicielskiego, zakupiono pierwszy w Koniemłotach telewizor marki REKORD. Tak to wydarzenie w kronice wspomina kierownik szkoły Kazimierz Krzeczowski: „sala wieczorami była przepełniona, chorzy i starzy byli podwożeni aby ujrzeć ten niezwykły wynalazek”. 

Od roku szkolnego 1966/67 szkoła w Koniemłotach była pełną, 8-klasową szkołą. Pracowało w niej 8 nauczyciel. Warunki lokalowe nadal były bardzo trudne. W związku z tym wynajęto w domu prywatnym, u pana Mariana Witka, jedną izbę lekcyjną. Szkoła dysponowała wtedy 6 salami lekcyjnymi i jedną pracownią do zajęć praktyczno – technicznych. 

Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska” w Koniemłotach objęła patronat nad szkołą i przekazała kilka par sanek, a w rewanżu uczniowie przywitali Walne Zgromadzenie Członków kwiatami i piosenką.

Rok 1972 przynosi wiele zmian. W związku z reorganizacją podziału administracyjnego kraju, zlikwidowano Gromadzką Radę Narodową w Koniemłotach, a utworzono Urząd Gminy w Staszowie, do którego należały również Koniemłoty. Powstała Zbiorcza Szkoła Gminna w Staszowie, która sprawowała władzę nad szkołami, przedszkolami i ośrodkami kultury na terenie gminy. 20 października, zastępca dyrektora Kopalni Siarki w Grzybowie Wiesław Zakrzewski, na zebraniu w Urzędzie Gminy w Staszowie przedstawił plan kopalni, w związku z którym szkoła w Grzybowie będzie musiała zostać zlikwidowana. Kopalnia zobowiązała się przekazać na budowę szkoły w Koniemłotach 7 mln. złotych. Do nowej szkoły miały uczęszczać również dzieci z Grzybowa.

Rok 1975 to kolejna reforma szkolnictwa. Wchodzi w życie plan szkoły 10-letniej.
W jej wyniku szkoła w Koniemłotach do 1980 roku ma być szkołą, pełną 8 klasową, o 6 etatach nauczycielskich, a po nim będzie placówką 6 klasową. Uczniowie klas VII-X uczęszczać mają do Zbiorczej Szkoły Gminnej w Staszowie. Tak też upada po raz kolejny plan budowy szkoły, gdyż pieniądze przekazane przez Kopalnię Siarki w Grzybowie zostały przekazane 
na budowę szkoły zbiorczej w Staszowie.

W dniu 3 stycznia 1977 roku odbyło się nadzwyczajne posiedzenie Rady Pedagogicznej, na którym dyr. szkoły Kazimierz Krzeczowski, w związku z przejściem na emeryturę podziękował członkom Rady za współpracę i sprzyjającą atmosferę. Następnie przekazał przewodnictwo panu Henrykowi Morawskiemu, nowemu dyrektorowi szkoły, życząc dalszych osiągnięć w wychowywaniu młodzieży.

Henryk Morawski w Kronice tak wspomina Kazimierza Krzeczowskiego:

„[…] przepracował w tej szkole na stanowisku kierownika szkoły, a później dyrektora 26 lat. [..] był wspaniałym organizatorem pracy dydaktyczno – wychowawczej, wzorowym pedagogiem, wspaniałym kolegą znającym b. dobrze swój zawód – potrafił nauczać niemal każdego przedmiotu – co świadczyło o wysokim stopniu przygotowania do zawodu w przedwojennych seminariach nauczycielskich. Pan Kazimierz Krzeczowski umiera w dniu 22 grudnia 1990 roku przeżywszy 74 lata w Solcu – Zdroju, dokąd się przeprowadził po przejściu na zasłużoną emeryturę.”

W 1979 r., po raz kolejny, zrodziła się myśl o potrzebie budowy nowej szkoły. Motorem działań w tym zakresie był ówczesny dyrektor, Henryk Morawski. Powołano Społeczny Komitet Budowy Szkoły, na czele którego stanęli: Stanisław Witek i Stanisław Boroń. Rozpoczęto gromadzenie środków i materiałów na budowę. Na rachunku Komitetu Budowy 
w 1981 roku widniała kwota 500 tys. zł. Początkowo plany przewidywały budowę 2 - kondygnacyjnego budynku z 6 salami lekcyjnymi, bez podpiwniczenia oraz dwa komplety mieszkań i salę gimnastyczną. Jednak początek lat 80 – tych nakazał odejście od reform strukturalnych ograniczając się tylko do reformy programowej. W tej sytuacji okazało się, że budynek będzie za mały na potrzeby 8 – klasowej placówki.

Kolejny rok szkolny przynosi kolejne zmiany. Wprowadzono 5 – dniowy tydzień pracy dydaktycznej. W wolne soboty będą organizowane różnego rodzaju zajęcia pozalekcyjne. Pojawiają się zabiegi przeprojektowania budynku szkoły o nadbudowę 2 piętra i podpiwniczenia całego budynku dydaktycznego. Fakt ten opóźnił realizację inwestycji o rok, ale obiekt zyskał 4 sale lekcyjne, 1 komplet mieszkań i olbrzymie sutereny. W październiku 1983 roku zalano fundamenty i rozpoczęto inwestycję.

19 grudnia 1987 r. został oddany do użytku budynek dydaktyczny, nauka w nim rozpoczęła się 1 września 1988 r. Kadra nauczycielska powiększyła się o kolejnych nauczycieli i wzrosła do 17 osób. 15 października 1988 roku, o godzinie 10.00 odbyła się uroczystość z okazji Dnia Edukacji Narodowej powiązana z otwarciem nowego obiektu dydaktycznego i pełnowymiarowej sali gimnastycznej z zapleczem. W uroczystości wzięli udział zaproszeni goście. W imieniu rodziców, nauczycieli i uczniów gości powitał dyrektor szkoły Henryk Morawski. Okolicznościowe przemówienie związane z budową szkoły wygłosił przewodniczący Komitetu Rodzicielskiego Stanisław Boroń. Goście zwiedzili nowy obiekt, który posiadał 10 sal lekcyjnych, świetlicę, stołówkę, kuchnię, szatnię, 3 duże korytarze i salę gimnastyczną wraz zapleczem. 2 listopada uruchomiona została kuchnia, gdzie z posiłków korzystało 160 uczniów.

Po 38 latach pracy, w 1989 roku, odchodzi na emeryturę dotychczasowy dyrektor szkoły pan Henryk Morawski. Po nim obowiązki dyrektora przejmuje pani Krystyna Widanka. 

Rok szkolny 1990/91 zapisał się w historii szkoły znacznymi zmianami. Z dniem 
1 września ponownie wprowadzono do zajęć szkolnych naukę religii w wymiarze 2 godzin dydaktycznych. Praca Rady Pedagogicznej, Komitetu Rodzicielskiego i organizacji młodzieżowych skupiona była wokół przygotowań imprezy związanej z nadaniem szkole imienia Tadeusza Kościuszki i przekazania sztandaru. Nadanie imienia odbyło się 1 czerwca 1991 roku. Komitet Rodzicielski ufundował szkole sztandar i tablicę pamiątkową z wizerunkiem Tadeusza Kościuszki.  

Czasy współczesne.

Wraz z końcem roku szkolnego na emeryturę przechodzi pani Krystyna Widanka, a stanowisko po niej obejmuje w dniu 1 lipca 1991 roku, wyłoniona w drodze konkursu, pani Krystyna Wołowiec.

W roku szkolnym 1992/93 powołano Radę Szkoły, w skład której weszli nauczyciele, rodzice i uczniowie. Placówka otrzymała Statut, zatwierdzony przez Kuratorium Oświaty i Wychowania w Tarnobrzegu.

Od 1 września 1996 r. funkcję dyrektora pełni pan Jan Ungeheuer.

Rok 1998 zapisał się w dziejach szkoły przez rozszerzenie jej oferty edukacyjnej
o pracownię komputerową, która powstała dzięki zaangażowaniu nauczycieli, rodziców
i sponsorów.

W roku szkolnym 2000/2001 do szkoły zostaje przeniesione przedszkole i powstaje zespół szkolno-przedszkolny pod nazwą Zespół Placówek Oświatowych - Publiczna Szkoła Podstawowa i Przedszkole w Koniemłotach. 

Rok szkolny 2005/2006 to kolejne zmiany kadrowe. Nowym dyrektorem Zespołu Placówek Oświatowych – Publiczna Szkoła Podstawowa i Przedszkole w Koniemłotach została pani Teresa Skuza.

Placówka realizowała projekty edukacyjne, unijne.

W 2015 r. szkoła obchodzi Jubileusz 200- lecia.

W ramach programu rządowego „Radosna Szkoła” zostały zbudowane place zabaw i utworzone miejsca zabaw dla dzieci.

Szkoła Podstawowa w Koniemłotach została odznaczona ZŁOTYM MEDALEM OPIEKUNA MIEJSC PAMIĘCI

W roku 2021 stanowisko dyrektora szkoły obejmuje pani Marzena Sobiegraj.

Przy szkole powstaje Koło Gospodyń Wiejskich ,,Złota Podkowa”, realizowane są liczne projekty ekologiczne, reaktywowana zostaje drużyna harcerska, powstają wokół szkoły miejsca edukacyjno- rekreacyjne.
Szkoła promuje talenty uczniów i wychowanków poprzez cykliczną organizację imprez otwartych dla lokalnej społeczności.

W 2025r. szkoła obchodzi Jubileusz 210- lecia. Uroczystość zostaje uczczona mszą świętą, uroczystą akademią, licznymi przemówieniami gości, wpisami do Jubileuszowej Kroniki.

Doniosłość wydarzenia zostaje podkreślona posadzeniem pamiątkowego dębu, odsłonięciem tablicy z pełną nazwą placówki oraz przygotowaniem kapsuły czasu, którą należy otworzyć w roku 250- lecia szkoły, czyli za 40 lat.

Został, także zainicjowany Memoriał im. śp. Teresy Ślisarz- wieloletniej nauczycielki. Brała w nim udział najbliższa rodzina, byli i obecni uczniowie, nauczyciele, pracownicy szkoły oraz przyjaciele.

Na jubileuszowych kartach naszej historii zapisuje się również smutna wiadomość o śmierci byłego nauczyciela, wychowawcy, dyrektora i budowniczego naszej szkoły śp. Henryka Morawskiego. W podzięce za utworzenie harcerstwa w naszej szkole podczas uroczystości pogrzebowych harcerze z 32 Drużyny Harcerskiej w Koniemłotach pełnili honorową wartę.